«Яссы-Күлтөбе» қалашығы ашық аспан астындағы музейге айналады. Қазіргі таңда қалашық аумағында археологиялық қазбалар жүргізілуде. Ағымдағы жылдың 17 қарашасынан бастап Яссы қаласының орталық бөлігінің төбесі жабылып, көрермен назарына ұсынылатын болады. Қазба жұмыстарының мақсаты қаланың тарихи маңыздылығы мен әр ғасырдың дәйектерін деңгейлеп, кешенді түрде туристер назарына ұсына білу.
Күлтөбе-Яссы — «Әзірет Сұлтан» мемлекеттік тарихи-мәдени қорық-музейінің ескерткіштер тізіміндегі Республикалық маңызы бар қалашықтардың бірі. Аталған қала біздің заманымызға дейінгі 1 ғасыр мен біздің заманымыздағы 14 ғасырларға дейінгі Қазақстандағы ең көне қалалардың бірі болған. Қалашық Қожа Ахмет Яссауи кесенесінен оңтүстікке қарай 350 метр жерде орналасқан, сопақша келген, биіктігі 9 метр болатын ауқымды төбешік. ҚР Білім және ғылым министрлігі тарапынан бөлінген грантқа Ерболат Смағұловтың жетекшілігімен «Түркістан экспедициясы» археологиялық жұмыстарын жүргізіп келеді.
2013-2014 жылдар аралығында қалашық аумағын табиғи факторлардан қорғау үшін металоконструкция құрастырылып, төбесі темір материялдармен жабылған. 2017 жылдан бастап ҚР мәдениет және спорт министрлігінің тапсырысы бойынша археологиялық қазба жұмыстарын «Қазақ ғылыми-зерттеу мәдениет институты» жүргізуде.
Алдағы уақытта Күлтөбе-Яссы қалашығындағы ғылыми-зерттеу және реставрациялық жұмыстары ескрткіштің барлық тарихи кезеңдерін анықтап, нәтижесінде қалашық ашық аспан астындағы музейге айналады.
Жансая Елемесова
