• Біз туралы
  • Сұрақ-жауап
  • Жарнама беру
  • Мұрағат
WhatsApp +7 (701) 441 6666
АЙҒАҚ ONLINE
"Айғақ" ақпараттық порталы
No Result
View All Result
Дүйсенбі, Желтоқсан 29, 2025
  • Басты бет
  • Жаңалықтар
    • Саясат
    • Қоғам
    • Экономика
    • Мәдениет
    • Әлеумет
    • Тарих
    • Боздақтар
  • Шымкент
  • Түркістан
  • МӘДЕНИ АСТАНА
  • Жобалар
  • Денсаулық
  • Спорт
  • Сұхбат
  • Айғақ TV
    • Фотогалерея
    • Бейнематериалдар
16+
"Айғақ" ақпараттық порталы
No Result
View All Result
Басты бет Айғақ TV

ҚАЗАҚСТАНДА ЖАЗЫЛҒАН ЕҢ АЛҒАШҚЫ ҚҰРАН КІТАБЫ ТАБЫЛДЫ

30.03.2021
0

Қазақстанда жазылған ең алғашқы Құран кітабы Түркістаннан табылды. Бұл туралы аударма жұмыстарымен айналысып жатқан түркістандық дінтанушы-теолог, заңгер консультант Серік Ергебеков мәлімдеді, — деп хабарлайды aigak.kz тілшісі. Кітаптың жазылған жылы мұсылманша хижра жыл санауы бойынша — 124 жылға сәйкес келеді, ал миләди жыл санағы бойынша – 741 жыл.

«Бұл Құран кітабы хижра санағының 2 ғасыры, миләди санағымен 8 ғасырда жазылған.  Әрине, бұл кітап әлі күнге ғылыми не кәсіби зерттелмеді. Мемлекеттік тапсырыс бойынша кітап толық зерттеле жатар. Бұл мәселе төңірегінде өз кезегінде ғалымдар мен мамандар өз пікірлерін білдіреді деп ойлаймын. Дінтанушы, көнежазбаларды зертеуші маман ретінде оқыған жаңалығыммен халықпен бөлісуді жөн санадым. Алайда қолжазбадағы көрсетілген жылнамасымен жазба мәтіндері бойынша есептелгенде осы жоғарғыда көрсетілген көрсеткіш пайда болды. Сол себепті де осындай жақсы жаңалықпен бөлісуді жөн көрдім», — дейді Серік Ергебеков.

 Бұл қолжазба кітап қазақтың исламды жаппай қабылдауына себеп болды деп саналып жүрген Талас-Атлах шайқасынан тура 10 жыл бұрын жазылған.

Тәңіршіл, Шығыс Түрік қағанатының 10-шы қағаны Білге қағанның 2-ші ұлы Білге Құтлұқ қағанның билік құрған заманына тура келеді.   Алайда бұл кітап жазылғанға дейін 27 жыл бұрын 714 жылы Қазақстанның оңтүстігіне Құтайба ибн  Мүслім діни астарлы соғысын жүргізіп, дінді біршама насихаттап кеткен уақыты болатын. Сол себепті де бұл кітапты «Түркінің, Қазақ даласының ең алғаш жазылған Құран кітабы» деп айтуға лайықты. Сондықтан бұл кітаптың Қазақ халқы үшін өте құнды дерек екендігі даусыз. Бұл қожазба Қазақстанға Ислам дінінің таралуына байланысты біраз тарих беттерін қайта жазуға себебін тигізері анық. Ислам дінінің Қазақ даласына таралуы туралы өзге де фактілер мен факторлар бар. Ол мәселелерді дінтанушы алдағы уақытта жариялайтын болады.

Дінтанушы Серік Ергебековтің айтуынша қолжазбада нұсқасында Құран кітабының Түркістанның жанындағы  Қарнақ елінде жазылғандығы мәлім. Қарнақ қаласы не ауылы емес, «Булдани Қарнақ» Қарнақ елінде деп атап жазылған. Тайқазанның да сол Қарнақта жасалғанын ескерсек, 8 ғасырда Қарнақ өркендеп жайнап тұрған үлкен бір іргелі ел болғанын аңғартады.

Құран кітабын көшіріп жазып шыққан адамның есімі – Молда Ешмұхаммед.

Құранның жазылу стилі сол 8 ғасыр жазуына сай келеді және де жазылған уақыты қолжазбада анық жазылған.

Қолжазба Құранды көшіріп жазған адамның сол кітаптың соңғы парақшасына қысқаша жазған дұға тілектерімен өлең шумағымен келтірілген.

Хатымда айып көпдүр

Көп қатемді, өзімді сөк!

Алайда сөкпе атамды.

Садақаллаһуль ғазыйм.

Хатымда айып көпдүр, айып қылма

Оқығанда дұғаменен ұмытпа!

Уа садақа Расулаһу ан-наби.

Әгәрәки болсаңыз дұғада сіздер

Құдайым жарылқар сахыбы итмизлер

Сізді-бізді жаратқан бір Құдайым

Кешке-күндіз болыңыз бірлә хәлім

Оқысаң бұл хатымды әй жарандар

Дұғада болыңыз сахыбы Құрандар

Қалам жондым, хат хаздым рузкар

Өзім өлсем хатым қалған ядыгар

Қалам жондым, хат жаздым, үшбу хатым.

Мұны жазған  — Молда Ешмұхаммед есім атым.

Қазіргі таңда Құран кітабы Әзірет Сұлтан мемлекеттік тарихи-мәдени қорық музейінің қорында сақтаулы тұр.

БөлісуTweetPin

Ұқсас жазбалар

ЖАС ФУТБОЛШЫЛАРДЫҢ СУПЕРЛИГАСЫ

ЖАС ФУТБОЛШЫЛАРДЫҢ СУПЕРЛИГАСЫ

Айғақ медиа
27.12.2025
0

Балалар мен жасөспірімдердің бос уақытын тиімді өткізу, бұқаралық спортты дамыту – бүгінгі қоғамның басты міндеттерінің бірі. Осы мақсатта “Милан” балалар...

ҚАЗАҚ КҮРЕСІНЕН ЕЛ ЧЕМПИОНАТЫ БАСТАЛДЫ

АЗЫҚ-ТҮЛІК БАҒАСЫ БАҚЫЛАУҒА АЛЫНДЫ

Айғақ медиа
22.12.2025
0

Үшінші мегополисте инфляцияны тежеу мақсатында азық-түлік бағасы ырықтандырылды .Қала әкімдігі мен кәсіпкерлер арасында 100-ден астам меморандумға қол қойылып, әлеуметтік маңызы...

ҚАЗАҚ КҮРЕСІНЕН ЕЛ ЧЕМПИОНАТЫ БАСТАЛДЫ

МҮМКІНДІГІ ШЕКТЕУЛІ ЖАНДАРҒА АРНАЛҒАН ИННОВАЦИЯЛЫҚ ЖОБА

Айғақ медиа
22.12.2025
0

Сал ауруымен ауыратын балалар үшін жаңа мүмкіндік . Shymkent hub орталығында Startup Orda бағдарламасының қатысушылары өздігінен жүретін интерактивті арба жасап...

ҚАЗАҚ КҮРЕСІНЕН ЕЛ ЧЕМПИОНАТЫ БАСТАЛДЫ

СПОРТШЫЛАР ЖЕҢІСПЕН ОРАЛДЫ

Айғақ медиа
22.12.2025
0

Абу-Дабиде өткен “WAKO 2025” әлем чемпионатында шымкенттік спортшылар ел намысын абыроймен қорғады. 85 елден жиналған 1600-ден аса қатысушы арасынан біздің...

ҚАЗАҚ КҮРЕСІНЕН ЕЛ ЧЕМПИОНАТЫ БАСТАЛДЫ

ҚАЗАҚ КҮРЕСІНЕН ЕЛ ЧЕМПИОНАТЫ БАСТАЛДЫ

Айғақ медиа
22.12.2025
0

Қазақ күресінен ересектер арасында ел чемпионаты басталды. Дүбірлі додаға еліміздің 20 өңірінен келген білекті балуандар жиналып, боз кілемде бақ сынауда....

МӘСЛИХАТТЫҢ 30-ШЫ СЕССИЯСЫ ӨТТІ

ДӘРІ-ДӘРМЕКПЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ ТҰРАҚТЫ ЖҮРГІЗІЛЕДІ

Айғақ медиа
22.12.2025
0

Шымкент қаласындағы медициналық ұйымдарда амбулаториялық деңгейде тегін рецептпен халықты қамтамасыз ету үшін 15 млрд теңгеден астам дәрілік қор бар, бұл...

ПРЕЗИДЕНТ ЖОЛДАУЫ

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ПРЕЗИДЕНТІ —
ҚАСЫМ-ЖОМАРТ КЕМЕЛҰЛЫ ТОҚАЕВ

РЕСМИ БӨЛІМ

ТҮРКІСТАН: ӘСКЕРИ ОҚУ-ЖАТТЫҒУ ЖИЫНЫ ҚОРЫТЫНДАЛДЫ

ТҮРКІСТАН: ӘСКЕРИ ОҚУ-ЖАТТЫҒУ ЖИЫНЫ ҚОРЫТЫНДАЛДЫ

Айғақ медиа
30.10.2021
0

 Түркістан облысында аумақтық қорғаныс бригадасының бөлімшесімен бірге ұйымдастырылған арнайы тактикалық оқу-жаттығуының жабылу салтанаты өтті. Әскери борышын өтеп қойған, қазір түрлі...

Ө.ШӨКЕЕВ: ТУРИЗМ САЛАСЫ ҮШ БАҒЫТТА ДАМЫП КЕЛЕДІ

Ө.ШӨКЕЕВ: ТУРИЗМ САЛАСЫ ҮШ БАҒЫТТА ДАМЫП КЕЛЕДІ

Айғақ медиа
13.10.2021
0

 Түркістан облысында туризм саласы тарихи-танымдық, емдік-сауықтыру және экологиялық туризм болып 3 бағытта қарқынды дамып келеді. Жыл соңына дейін 38 туристік...

ТҮРКІСТАНДЫҚ АЙКӨЗ ЕРАЛХАН ƏЛЕМДІ МОЙЫНДАТТЫ

ТҮРКІСТАНДЫҚ АЙКӨЗ ЕРАЛХАН ƏЛЕМДІ МОЙЫНДАТТЫ

Айғақ медиа
22.09.2021
0

 Түркістандық спортшы Айкөз Ералхан Иранның Тегеран қаласында өткен XVI Әлем чемпионатында үш медаль жеңіп алды. Ат үстінде жүріп садақ ату...

ТҮРКІСТАННАН 30 АДАМ ПАВЛОДАРҒА ЖОЛҒА ШЫҚТЫ

ТҮРКІСТАННАН 30 АДАМ ПАВЛОДАРҒА ЖОЛҒА ШЫҚТЫ

Айғақ медиа
22.09.2021
0

 Бүгін Түркістан облысынан бір топ тұрғын Павлодар облысына жолға шықты. Мақсат – «Еңбек» бағдарласы арқылы көшу үшін Павлодар өңіріндегі ауылдарды...

Facebook Telegram Youtube Instagram

Ескерту! Кез келген материалды көшіру және жариялау үшін редакцияның арнайы рұқсатын алу қажет! Авторлық құқықтар және жанама құқықтар толық сақталады. Авторлар пікірі мен редакция көзқарасының сәйкес келе бермеуі мүмкін. Жарнама мен хабарландырулардың мазмұнына жарнама беруші жауап береді.

АҚПАРАТ

  • Саясат
  • Экономика
  • Түркістан
  • Шымкент
  • Тарих
  • Спорт
  • Сұхбат
  • Айғақ TV

БІЗБЕН БАЙЛАНЫС

Мекен-жайымыз: 160000, Шымкент қаласы, Ғ. Іляев көшесі, 29, "Айғақ" Телерадиокомпаниясы"

Тел.: +7 725 221 36 11, +7 725 230 07 25

Email: aigak@mail.ru

© 2015-2020. "Айғақ" ақпараттық порталы. Барлық құқықтар сақталған.
Қазақстан Республикасы Ақпарат және Коммуникациялар министрлігі ақпарат комитетінде
2019 жылы 13 маусымда тіркеліп, № 17745 - ИА куәлігі берілген.

No Result
View All Result
  • Басты бет
  • Жаңалықтар
    • Саясат
    • Қоғам
    • Экономика
    • Мәдениет
    • Әлеумет
    • Тарих
    • Боздақтар
  • Шымкент
  • Түркістан
  • МӘДЕНИ АСТАНА
  • Жобалар
  • Денсаулық
  • Спорт
  • Сұхбат
  • Айғақ TV
    • Фотогалерея
    • Бейнематериалдар

© 2015-2020. "Айғақ" ақпараттық порталы. Барлық құқықтар сақталған.
Қазақстан Республикасы Ақпарат және Коммуникациялар министрлігі ақпарат комитетінде
2019 жылы 13 маусымда тіркеліп, № 17745 - ИА куәлігі берілген.