Ауа райына болжам жасайтын метеоқызметшілердің жұмысы туралы білесіз бе?

Ешбір қала өзінің метеоқызметінсіз алға сәтті қадам баса алмайды. Бұл шындық. Ал, осы ауа райының қандай болатынын алдын ала анықтайтын кімдер? Олар қайда отырады? Қалай анықтайды? Аталмыш сұрақтарға жауап іздеп көрдік.

Адам мен табиғат егіз ұғым десек, табиғаттағы құбылыстар тіршілікке тікелей байланысты. Сапар алдында немесе бір істі бастамас бұрын,  үнемі алдымен ауа райының қандай болатынын білуге тырысамыз. Халық пен табиғи құбылыстардың арасындағы алтын көпір – синоптиктер мен метеорологтар. Түркістан облысында жалпы 14 метеорологиялық станция бар. Ал,  Қазығұрт ауданы Қазығұрт ауылында орналасқан «Қазығұрт» агро-метео станциясында бүгінде 5 метеоролог жұмыс атқарады. Мереке, демалыс күндеріне қарамай, күндіз –түні ауа райын бақылап, әр үш сағат сайын Шымкент қаласындағы орталыққа хабарлайды. Ал, орталықтағы синоптиктер бар мәліметті жүйелеп, зерттеп, нақты болжам жасайды екен. 

Табиғат құбылыстары бірде қалыпты, бірде  таң қаларлық  шамадан тыс күшке ие болып, түрлі аппаттарға әкеліп соғады. Кей құбылыстардың зияны мен пайдасы қатар жүретін кездер де болады. Мысалы, жаңбырдың көп мөлшерде жаууы — елді мекендердің су шайып кету қаупін тудырса, бір жағынан егіннің мол болуына септігін тигізері хақ. «Қазығұрт» агро-метеостанциясы — селдік қаупі бар аймаққа жатады екен. Сондықтан да көктем айларында нөсер көп жауған уақытта үш сағат сайын емес, жиі-жиі ақпарат таратып отырады. Қалыпты жағдайдан асқанда бірден алдын алу шаралары ұйымдастырылады. Ылғалды, жердің, ауаның температурасын,  мұздың қатуын, желдің бағыты мен күшін барлығын хабарда ұстайды. Олардың әрқайсысын өлшейтін өз құрылғылары бар.

Өлшеп алған ақпаратты уақтылы орталыққа хабарлайды. Әр мамандықтың өзіне тән терминдері болады. Метеорологтардың да өздеріне ғана түсінікті кодты сөздері бар. Сырттан бақылаған адам ұзын-сонар сандардан ештеңе түсіне алмайды. Сондықтан, мағынасын айтып беруін  өтіндік.

Ауа райын алдын ала білу қажет болғанда, ғаламторды ашып көре салу бізге оңай, бірақ, бұл жұмыстардың артында қаншама халықтың көз ілмей, тәуліктің 24 сағатында сынаптың сырғуын бақылап отырғанын біле бермейміз. Қаншама табиғи аппаттың алдын алып, адам өмірін арашалауға алыстан себеп болып жүрген мамандардың істеріне сәттілік тілейміз.

Айтолқын Молдабекова