Қазақстанда қазақ тіліндегі барлық терминдердің мониторингін жүргізу жоспарлануда, деп хабарлады ҚазТАГ тілшілері ҚР мәдениет және спорт министрі Арыстанбек Мұхамедиұлының үкімет отырысында жасаған мәлімдемесіне сілтеме жасай отырып.
«Барлық терминдерге тілдік, сапалық, қолданыстық тұрғыдан мониторинг жасауға кірісу жоспарлануда. Сонымен қатар, осы жұмысты атқару барысында қазақ тілінің терминжасамдық әлеуеті, халықаралық терминдерді қабылдаудың қағдиаттары да дайындалуда. Ол үшін отандық және шетелдік ғалымдардың терминжасамдық әдістемесі мен әдіснамасы талдануда», — деп хабарлады А. Мұхамедиұлы сейсенбі күні үкімет отырысы барысында.
Оның айтуынша, 2017 жылы Үкімет жанындағы Республикалық терминология комиссиясы 3000 терминді бекітті және реттелген терминологиялық қордың жалпы саны 21 мыңды құрады.
Еске салсақ, 15 ақпанда ҚазТАГ ХАА Қазақстан үкіметінің 2018 жылы мемлекеттік тілдегі терминдер қоры туралы ғылыми бағдарлама әзірлеу мүмкіндігі қарастырылып жатқанын мәлімдеген болатын. ҚР премьер-министрі Бақытжан Сағынтаев нақтылағандай, осы бағдарлама аясында ұлттық әліпбидегі кіріктірілген терминдердің транслитерациясы мен транскрипция қағидаларын әзірлеу қарастырылған, сонымен қатар кем дегенде 2 терминдер анықтамалығын шығару да жоспарланған. Алайда аталмыш бағдарлама терминология саласындағы барлық аспектіні ескермейтіндіктен ҚР білім және ғылым министрлігі мемлекеттік тапсырыс аясында 2018 жылы «ҚР мемлекеттік тіліндегі терминология қоры: интеграция, жаңғырту, стандарттау» ғылыми бағдарламасын жүзеге асыру мүмкіндігін қарастыруда.
Еске салсақ, 10 қаңтарда ҚР президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың Қазақстан халқына жыл сайынғы жолдауында егер біз қазақ тілі ғұмырлы болсын десек, оны жөнсіз терминологиямен қиындатпай, қазіргі заманға лайықтауымыз қажет деп мәлімдеген болатын. Алайда, соңғы жылдары әлемде қалыптасқан 7 мың термин қазақ тіліне аударылған. Мұндай «жаңалықтар» кейде күлкіңді келтіреді».
Президенттің пікірінше, осындай аудармаларды негіздеу тәсілдерін қайта қарастырып, терминология тұрғысынан қазақ тілін халықаралық деңгейге жақындату керек.